Inne

.

NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA KOSS

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
Załącznik 4
Dziennik Ustaw z dn. 15 stycznia 2009 , Nr 4, poz. 17, s. 346-353
 
 
Cele kształcenia przedmiotu WIEDZA o SPOŁECZEŃSTWIE - wymagania ogólne
 
I.      Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń znajduje i wykorzystuje
        informacje na temat życia publicznego; wyraża własne zdanie w
        wybranych sprawach publicznych i uzasadnia je; jest otwarty na
        odmienne poglądy.
II.     Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów. Uczeń rozpoznaje problemy najbliższego otoczenia
        i szuka ich rozwiązań.
III.    Współdziałanie w sprawach publicznych. Uczeń współpracuje z innymi - planuje,
        dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich.
IV.    Znajomość zasad i procedur demokracji. Uczeń rozumie demokratyczne zasady i procedury
        i stosuje je w życiu szkoły oraz innych społeczności; rozpoznaje przypadki łamania norm
        demokratycznych i ocenia ich konsekwencje; wyjaśnia znaczenie indywidualnej i zbiorowej
        aktywności obywateli.
V.     Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej.
        Uczeń opisuje sposób działania władz publicznych i innych instytucji; wykorzystuje swoją
        wiedzę o zasadach demokracji i ustroju Polski do rozumienia i oceny wydarzeń życia publicznego.
VI.   Rozumienie zasad gospodarki rynkowej.
        Uczeń rozumie procesy gospodarcze oraz zasady racjonalnego gospodarowania w życiu codziennym;
        analizuje możliwości dalszej nauki i kariery zawodowej.
 
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
 
1. Podstawowe umiejętności życia w grupie.

Uczeń:
 
          1) omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie
               (np. bierze udział w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu);
          2) wymienia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji;
          3) przedstawia i stosuje podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie i między grupami;
          4) wyjaśnia na przykładach, jak można zachować dystans wobec nieaprobowanych
              przez siebie zachowań grupy lub jak im się przeciwstawić.
 
2. Życie społeczne.

Uczeń:
 
          1) podaje przykłady zbiorowości, grup, społeczności i wspólnot; charakteryzuje rodzinę i grupę
               rówieśniczą jako małe grupy;
          2) wyjaśnia na przykładach znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi,
               w tym wzajemności, odpowiedzialności i zaufania;
          3) charakteryzuje życie szkolnej społeczności, w tym rolę samorządu uczniowskiego; wyjaśnia,
               na czym polega przestrzeganie praw ucznia;
          4) rozpoznaje role społeczne, w których występuje oraz związane z nimi oczekiwania;
          5) wyjaśnia, jak tworzą się podziały w grupie i w społeczeństwie (np. na „swoich” i „obcych”)
               i podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się przejawom nietolerancji.
 
3. Współczesne społeczeństwo polskie.

Uczeń:
 
          1) charakteryzuje - odwołując się do przykładów - wybrane warstwy społeczne, grupy zawodowe
               i style życia;
          2) omawia problemy i perspektywy życiowe młodych Polaków (na podstawie samodzielnie
               zebranych informacji);
          3) przedstawia wybrany problem społeczny ważny dla młodych mieszkańców swojej miejscowości
               i rozważa jego możliwe rozwiązania.
 
4. Być obywatelem.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, jak człowiek staje się obywatelem w sensie formalnym (prawo ziemi, prawo krwi,
               nadanie obywatelstwa);
          2) podaje przykłady uprawnień i obowiązków wynikających z posiadania polskiego obywatelstwa;
          3) przedstawia cechy dobrego obywatela; odwołując się do historycznych i współczesnych postaci
               wykazuje znaczenie postaw i cnót obywatelskich.
 
5. Udział obywateli w życiu publicznym.

Uczeń:
 
          1) przedstawia główne podmioty życia publicznego (obywatele, zrzeszenia obywatelskie, media,
               politycy i partie, władza, instytucje publiczne, biznes, itp.) i pokazuje, jak współdziałają
               i konkurują one ze sobą w życiu publicznym;
          2) uzasadnia potrzebę przestrzegania zasad etycznych w życiu publicznym i podaje przykłady skutków
               ich łamania;
          3) przedstawia przykłady działania organizacji pozarządowych i społecznych (od lokalnych
               stowarzyszeń do związków zawodowych i partii politycznych) i uzasadnia ich znaczenie dla
               obywateli;
          4) wyjaśnia, podając przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz na poziomie lokalnym,
               krajowym, europejskim i światowym;
          5) opracowuje - indywidualnie lub w zespole - projekt uczniowski dotyczący rozwiązania jednego
               z problemów społeczności szkolnej lub lokalnej i w miarę możliwości go realizuje (np. jako
               wolontariusz).
 
6. Środki masowego przekazu.

Uczeń:
 
          1) omawia funkcje i wyjaśnia znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli;
          2) charakteryzuje prasę, telewizję, radio, Internet jako środki masowej komunikacji i omawia
               wybrany tytuł, stację czy portal ze względu na specyfikę przekazu i odbiorców;
          3) wyszukuje w mediach wiadomości na wskazany temat; wskazuje różnice między
               przekazami i odróżnia informacje od komentarzy; krytycznie analizuje przekaz reklamowy;
          4) uzasadnia, posługując się przykładami, znaczenie opinii publicznej we współczesnym
               świecie; odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii publicznej.
 
7. Wyborcy i wybory.

Uczeń:
 
          1) przedstawia argumenty przemawiające za udziałem w wyborach lokalnych, krajowych
               i europejskich;
          2) wymienia zasady demokratycznych wyborów i stosuje je w głosowaniu w szkole;
          3) wskazuje, czym powinien kierować się obywatel, podejmując decyzje wyborcze;
          4) krytycznie analizuje ulotki, hasła i spoty wyborcze.
 
8. Naród i mniejszości narodowe.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, co dla niego oznacza być Polakiem (lub członkiem innej wspólnoty narodowej) i czym
              obywatelstwo różni się od narodowości;
          2) wyjaśnia, uwzględniając wielonarodowe tradycje Polski, jaki wpływ na kształtowanie narodu mają
               wspólne dzieje, kultura, język i tradycja;
          3) wymienia mniejszości narodowe i etniczne oraz grupy migrantów (w tym uchodźców) żyjące
               obecnie w Polsce i przedstawia przysługujące im prawa; na podstawie samodzielnie zebranych
               materiałów charakteryzuje jedną z tych grup (jej historię, kulturę, obecną sytuację);
          4) wyjaśnia, co to jest Polonia i w jaki sposób Polacy żyjący za granicą podtrzymują swoją więź
               z ojczyzną.
 
9. Patriotyzm dzisiaj.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, co łączy człowieka z wielką i małą ojczyzną i omawia te więzi na własnym przykładzie;
          2) uzasadnia, że można równocześnie być Polakiem, Europejczykiem i członkiem społeczności
               światowej;
          3) wyjaśnia, odwołując się do wybranych przykładów, czym według niego jest patriotyzm; porównuje
               tę postawę z nacjonalizmem, szowinizmem i kosmopolityzmem;
          4) wykazuje, odwołując się do Holokaustu oraz innych zbrodni przeciw ludzkości, do jakich
               konsekwencji prowadzić może skrajny nacjonalizm;
          5) rozważa, odwołując się do historycznych i współczesnych przykładów, w jaki sposób stereotypy
               i uprzedzenia utrudniają dziś relacje między narodami.
 
10. Państwo i władza demokratyczna.

Uczeń:
 
          1) wymienia podstawowe cechy i funkcje państwa; wyjaśnia, czym jest władza państwowa;
          2) wskazuje różnice w sytuacji obywatela w ustroju demokratycznym, autorytarnym i totalitarnym;
          3) wyjaśnia zasady: większości, pluralizmu i poszanowania praw mniejszości w państwie
               demokratycznym;
          4) wskazuje najważniejsze tradycje demokracji (antyczna, europejska, amerykańska, polska);
          5) porównuje demokrację bezpośrednią z przedstawicielską oraz większościową z konstytucyjną
               (liberalną);
          6) wyjaśnia, czym są prawa człowieka i uzasadnia ich znaczenie we współczesnej demokracji;
          7) rozważa i ilustruje przykładami zalety i słabości demokracji.
 
11. Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, co to znaczy, że konstytucja jest najwyższym aktem prawnym w Rzeczypospolitej
               Polskiej;
          2) omawia najważniejsze zasady ustroju Polski (suwerenność narodu, podział władzy, rządy prawa,
               pluralizm);
          3) korzystając z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej omawia podstawowe prawa i wolności
               w niej zawarte;
          4) wyszukuje w środkach masowego przekazu i analizuje przykład patologii życia publicznego
               w Polsce.
 
12. System wyborczy i partyjny.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, jak przeprowadzane są w Polsce wybory prezydenckie i parlamentarne;
          2) wskazuje, odwołując się do wybranych przykładów, różnice między systemem dwupartyjnym
              a systemem wielopartyjnym;
          3) wymienia partie polityczne obecne w Sejmie; wskazuje te, które należą do koalicji rządzącej,
              i te, które pozostają w opozycji.
 
13. Władza ustawodawcza w Polsce.

Uczeń:
 
          1) przedstawia zadania i zasady funkcjonowania polskiego parlamentu, w tym sposób
               tworzenia ustaw;
          2) sporządza, na podstawie obserwacji wybranych obrad parlamentu, notatkę prasową o przebiegu
               tych obrad i przygotowuje krótkie wystąpienie sejmowe w wybranej sprawie.
 
14. Władza wykonawcza.

Uczeń:
 
          1) wskazuje najważniejsze zadania prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wyszukuje w środkach
               masowego przekazu informacje o działaniach urzędującego prezydenta;
          2) wyjaśnia, jak powoływany jest i czym zajmuje się rząd polski; podaje nazwisko premiera,
               wyszukuje nazwiska ministrów i zadania wybranych ministerstw;
          3) wymienia zadania administracji rządowej i podaje przykłady jej działań;
          4) wyjaśnia, co to jest służba cywilna i jakimi zasadami powinien się kierować urzędnik państwowy.
 
15. Władza sądownicza.

Uczeń:
 
          1) przedstawia organy władzy sądowniczej, zasady, wedle których (niezawisłość, dwuinstancyjność)
               i przykłady spraw, którymi się zajmują;
          2) wyjaśnia, czym zajmuje się Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu.
 
16. Samorządy i ich znaczenie.

Uczeń:
 
          1) uzasadnia potrzebę samorządności w państwie demokratycznym i podaje przykłady działania
               samorządów zawodowych i samorządów mieszkańców;
          2) wyjaśnia, na czym polegają zasady decentralizacji i pomocniczości; odnosi je do przykładów
               z życia własnego regionu i miejscowości.
 
17. Gmina jako wspólnota mieszkańców.

Uczeń:
 
          1) przedstawia podstawowe informacje o swojej gminie, wydarzenia i postaci z jej dziejów;
          2) wymienia najważniejsze zadania samorządu gminnego i wykazuje, jak odnosi się to do jego
               codziennego życia;
          3) przedstawia sposób wybierania i działania władz gminy, w tym podejmowania decyzji w sprawie
               budżetu;
          4) nawiązuje kontakt z lokalnymi instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi oraz
               podejmuje współpracę z jedną z nich (na miarę swoich możliwości);
          5) pisze podanie, krótki list w sprawie publicznej i wypełnia prosty druk urzędowy;
          6) odwiedza urząd gminy i dowiaduje się, w jakim wydziale można załatwić wybrane sprawy.
 
18. Samorząd powiatowy i wojewódzki.

Uczeń:
 
          1) przedstawia sposób wybierania samorządu powiatowego i wojewódzkiego oraz ich przykładowe
               zadania;
          2) porównuje - na wybranych przykładach - zakres działania samorządu wojewódzkiego z zakresem
               działania wojewody;
          3) przygotowuje plakat, folder, stronę internetową lub inny materiał promujący gminę, okolicę lub
               region.
 
19. Relacje Polski z innymi państwami.

Uczeń:
 
          1) przedstawia najważniejsze kierunki polskiej polityki zagranicznej (stosunki z państwami Unii
               Europejskiej i Stanami Zjednoczonymi, relacje z sąsiadami);
          2) charakteryzuje politykę obronną Polski; członkostwo w NATO, udział w międzynarodowych misjach
               pokojowych i operacjach militarnych;
          3) przedstawia relacje Polski z wybranym państwem na podstawie samodzielnie zebranych
               informacji;
          4) wyjaśnia, czym się zajmują ambasady i konsulaty.
 
20. Integracja europejska.

Uczeń:
 
          1) przedstawia cele i etapy integracji europejskiej (traktaty rzymskie, traktaty z Maastricht, Nicei,
               Lizbony);
          2) wyjaśnia, czym zajmują się najważniejsze instytucje Unii Europejskiej (Rada Europejska,
               Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski, Komisja Europejska);
          3) wyjaśnia, jak w Unii Europejskiej realizowane są zasady pomocniczości i solidarności;
          4) wyjaśnia, skąd pochodzą środki finansowe w budżecie unijnym i na co są przeznaczane;
          5) wskazuje na mapie członków Unii Europejskiej i uzasadnia swoją opinię na temat jej dalszej
               integracj i rozszerzania;
 
21. Polska w Unii Europejskiej.

Uczeń:
 
          1) przedstawia prawa i obowiązki wynikające z posiadania obywatelstwa Unii Europejskiej;
          2) wyszukuje informacje na temat korzystania ze środków unijnych przez polskich obywateli,
               przedsiębiorstwa i instytucje;
          3) formułuje i uzasadnia własne zdanie na temat korzyści, jakie niesie ze sobą członkostwo w Unii
               Europejskiej, odwołując się do przykładów z własnego otoczenia i całego kraju.
 
22. Współpraca i konflikty międzynarodowe.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, czym zajmuje się ONZ, jej najważniejsze organy (Zgromadzenie Ogólne, Rada
               Bezpieczeństwa, Sekretarz Generalny) i wybrane organizacje międzynarodowe;
          2) wskazuje na mapie miejsca najpoważniejszych konfliktów międzynarodowych; omawia przebieg
               i próby rozwiązania jednego z nich;
 
23. Problemy współczesnego świata.

Uczeń:
 
          1) porównuje sytuację w państwach globalnego Południa i globalnej Północy i wyjaśnia na
               przykładach, na czym polega ich współzależność;
          2) uzasadnia potrzebę pomocy humanitarnej i angażuje się (na miarę swoich możliwości)
               w działania instytucji (także pozarządowych), które ją prowadzą;
          3) wyjaśnia, odwołując się do przykładów, na czym polega globalizacja w sferze kultury,
               gospodarki i polityki; ocenia jej skutki;
          4) rozważa, jak jego zachowania mogą wpływać na życie innych ludzi na świecie (np. oszczędzanie
               wody i energii, przemyślane zakupy);
          5) ocenia sytuację imigrantów i uchodźców we współczesnym świecie;
          6) wyjaśnia, co to jest terroryzm i w jaki sposób próbuje się go zwalczać.
 
24. Praca i przedsiębiorczość.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia na przykładach z życia własnej rodziny, miejscowości i całego kraju, w jaki sposób
               praca i przedsiębiorczość pomagają w zaspokajaniu potrzeb ekonomicznych;
          2) przedstawia cechy i umiejętności człowieka przedsiębiorczego; bierze udział w przedsięwzięciach
               społecznych, które pozwalają je rozwinąć;
          3) stosuje w praktyce podstawowe zasady organizacji pracy (ustalenie celu, planowanie, podział
               zadań, harmonogram, ocena efektów).
 
25. Gospodarka rynkowa.

Uczeń:
 
          1) przedstawia podmioty gospodarcze (gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, państwo)
               i związki między nimi;
          2) podaje przykłady racjonalnego i nieracjonalnego gospodarowania; stosuje zasady
               racjonalnego gospodarowania w odniesieniu do własnych zasobów (np. czasu, pieniędzy);
          3) charakteryzuje gospodarkę rynkową (prywatna własność, swoboda gospodarowania,
               konkurencja, dążenie do zysku, przedsiębiorczość);
          4) wyjaśnia działanie prawa podaży i popytu oraz ceny jako regulatora rynku; analizuje rynek
               wybranego produktu i wybranej usługi.
 
26. Gospodarstwo domowe.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia na przykładach, jak funkcjonuje gospodarstwo domowe;
          2) wymienia główne dochody i wydatki gospodarstwa domowego; układa jego budżet;
          3) przygotowuje budżet konkretnego przedsięwzięcia z życia ucznia, klasy, szkoły; rozważa wydatki
               i źródła ich finansowania;
          4) wyjaśnia, j akie prawa maj ą konsumenci i jak mogą ich dochodzić.
 
27. Pieniądz i banki.

Uczeń:
 
          1) przedstawia na przykładach funkcje i formy pieniądza w gospodarce rynkowej;
          2) wyjaśnia, czym zajmują się: bank centralny, banki komercyjne, giełda papierów wartościowych;
          3) wyszukuje i zestawia ze sobą oferty różnych banków (konta, lokaty, kredyty, fundusze
              inwestycyjne); wyjaśnia, na czym polega oszczędzanie i inwestowanie.
 
28. Gospodarka w skali państwa.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia terminy: produkt krajowy brutto, wzrost gospodarczy, inflacja, recesja; interpretuje dane
               statystyczne na ten temat;
          2) wymienia najważniejsze dochody i wydatki państwa; wyjaśnia, co to jest budżet państwa;
          3) przedstawia główne rodzaje podatków w Polsce (PIT, VAT, CIT) i oblicza wysokość podatku PIT
               na podstawie konkretnych danych.
 
29. Przedsiębiorstwo i działalność gospodarcza.

Uczeń:
 
          1) wyjaśnia, na czym polega prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej;
          2) wyjaśnia, jak działa przedsiębiorstwo i oblicza na prostym przykładzie przychód, koszty,
               dochód i zysk;
          3) wskazuje główne elementy działań marketingowych (produkt, cena, miejsce, promocja)
               i wyjaśnia na przykładach ich znaczenie dla przedsiębiorstwa i konsumentów;
          4) przedstawia główne prawa i obowiązki pracownika; wyjaśnia, czemu służą ubezpieczenia
               społeczne i zdrowotne.
 
30. Wybór szkoły i zawodu.

Uczeń:
 
          1) planuje dalszą edukację (w tym wybór szkoły ponadgimnazjalnej), uwzględniając własne
               preferencje i predyspozycje;
          2) wyszukuje informacje o możliwościach zatrudnienia na lokalnym, regionalnym i krajowym
               rynku pracy (urzędy pracy, ogłoszenia, Internet);
          3) sporządza życiorys i list motywacyjny;
          4) wskazuje główne przyczyny bezrobocia w swojej miejscowości, regionie i Polsce;
               ocenia jego skutki.
 
31. Etyka w życiu gospodarczym.

Uczeń:
 
          1) przedstawia zasady etyczne, którymi powinni się kierować pracownicy i pracodawcy; wyjaśnia,
               na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu;
          2) podaje przykłady zjawisk z szarej strefy w gospodarce i poddaje je ocenie;
          3) wyjaśnia mechanizm korupcji i ocenia skutki tego zjawiska dla gospodarki.

Aktualności

Kontakt

  • Szkoła Podstawowa im. Ewarysta Estkowskiego w Pakości
    ul.Szkolna 44
    88-170 Pakość
    gimnazjumpa@wp.pl
  • 52 566 58 12 fax 52 566 58 12

    Pedagog szkolny:
    Anna Kopieniak-Przybysz
    tel.: 52 566 56 69

    Świetlica szkolna:
    tel. 517 346 803

Galeria zdjęć

RSS | Kontakt | Mapa strony | Polityka prywatności